Miesiąc temu miała miejsce pewna ważna - z punktu widzenia każdego RadioPolaka - rocznica. Otóż 150 lat wcześniej, 8. grudnia 1864 roku, 33-letni wówczas James Clerk Maxwell wygłosił prezentację w Royal Society of London, podczas której przedstawił przełomową teorię, opisującą w precyzyjny sposób interakcję pomiędzy polem elektrycznym a magnetycznym. Bazując na teoretycznym modelu mechanicznym (!), doszedł do wniosku, że pola te muszą rozchodzić się w przestrzeni w postaci fali poprzecznej. Ponadto, z dużą dokładnością określił prędkość rozchodzenia się tych fal (odtąd zwanych już elektromagnetycznymi), a że wynik był bardzo zbliżony do prędkości światła wyznaczonej przez innych fizyków (i za pomocą innych metod), doszedł do wniosku, że światło również jest falą elektromagnetyczną... To wszystko spajało dwadzieścia skomplikowanych równań, wedle których wszystko teoretycznie się zgadzało. Musiało jednak minąć aż 15 lat, zanim Heinrich Hertz doświadczalnie potwierdził istnienie fal elektromagnetycznych. Do tego czasu teoria Maxwella pozostawała jedynie teorią, w którą nie tak od razu wszyscy uwierzyli...
Relacje zapisane przez Maxwella w 1864 roku, po kilkunastu latach zostały przekształcone i zapisane w zwartej formie znanych dziś czterech równań:
Służą one nie tylko do dręczenia studentów - to dzięki nim możemy korzystać z takich osiągnięć cywilizacyjnych jak radio czy telewizja, telefonia, obrazowanie medyczne, technika radarowa i wiele, wiele innych wynalazków, na pozór słabo związanych z elektromagnetyzmem.
Po tym przydługim wstępie nikt już nie powinien mieć wątpliwości o randze wydarzenia sprzed 150 lat. W celu podkreślenia wagi tego jak i kilku innych odkryć, bieżący rok został ogłoszony przez ONZ Międzynarodowym Rokiem Światła. Z kolei rocznicę przełomowego wykładu postanowiono uczcić w dość nietypowy sposób na Politechnice Gdańskiej, gdzie zorganizowano wykład w konwencji imprezy urodzinowej (z tortem i upominkami dla uczestników - a jakże!). Wykład poświęcony został niczemu innemu jak opisywanym jubilatom, a całość wydarzenia w postaci zapisu wideo dostępna jest w sieci. W trakcie wykładu profesor Michał Mrozowski w przystępny sposób przedstawia wydarzenia, które doprowadziły Jamesa Maxwella do wniosków, z których korzystamy dziś wszyscy. Polecam zarezerwować sobie godzinę na seans!
Przydatne informacje
Więcej informacji na temat tego, w jaki sposób doszło do odkrycia fal elektromagnetycznych znaleźć można w artykule The Long Road to Maxwell’s Equations - How four enthusiasts helped bring the theory of electromagnetism to light.
Comments
Nie żebym się czepiał, ale Hertz doświadczalnie potwierdził istnienie fal. Takie małe przejęzyczenie w tekście. Dzięki z fajną wrzutkę.
Oczywiście :) Zwłaszcza, że Faraday był Michaelem. Dzięki za zwrócenie uwagi!
ooo fajnie wiedzieć, szkoda tylko że miesiąc po fakcie :(
Informuję redakcję, że w 2016 r. obchodzić powinniśmy 30 lecie opracowania - ujawnienia przez polaka uogólnienia równań Maxwella, które opisuje jednolitość materii ważkiej i elektromagnetycznej.