Historia radia i telewizji w muzeum w Türi (Estonia)

Od: 18.12.2001 do: 31.12.2037

W centralnej Estonii, 520 kilometrów od granicy z Polską i 60 kilometrów na wschód od drogi łączącej Rygę z Tallinem, znajduje się Eesti Ringhäälingumuuseum – estońskie muzeum radiofonii. To nie przypadek, że placówka upamiętniająca rozwój radia i telewizji w tej nadbałtyckiej republice znajduje się właśnie tam – w niewielkim Türi, skąd równie daleko do tej właściwej stolicy, jak i uznawanego za stolicę kulturalną Tartu. Mniej więcej tysiąc metrów na wschód od mieszczącego się przy ulicy Vabriku 11 drewnianego budynku, który skrywa dziś liczne radiowe skarby, 15 grudnia 1937 roku uruchomiona została najnowocześniejsza w ówczesnej Europie średniofalowa stacja nadawcza. Mierząca 196 metrów charakterystyczna wieża na trzech nogach, będąca najwyższą konstrukcją w krajach nadbałtyckich i skandynawskich, funkcjonowała przez trzy i pół roku. 10 lipca 1941 roku zniszczona została przez Rosjan. Jej ponad 2,5-metrowa makieta – dokładnie w skali 1:75 – stanowi jedną z atrakcji ekspozycji.

Wystawa podzielona jest na dwie części. W pomieszczeniach na lewo od wejścia zgromadzone zostały eksponaty związane z radiem, na prawo – z telewizją. W tej pierwszej znalazła się blisko setka odbiorników – od detektorowych, poprzez „skrzynki” z lat dwudziestych i trzydziestych ubiegłego wieku, po egzemplarze sprzed trzech-czterech dekad. Osobną kategorię stanowi sprzęt używany przez ludzi „po drugiej stronie głośnika” – magnetofony reporterskie, wśród których znalazły się znane również i u nas Uhery oraz Reportery Mechlabora, magnetofony studyjne – zarówno „Węgry”, jak i te z napisami запись, перемотка czy скорость – oraz ścinki taśmy, mikrofony i konsolety… Jeden z kątów zajmuje wyposażenie studia radiowego, z którego w latach dziewięćdziesiątych korzystał nadawany w języku rosyjskim program Raadio 4. Siadając przy holenderskim stole D&R Airteq i „gramofonie laserowym” (лазерный электропроигрыватель) firmy Tesla – model Estonia 001C, ponoć pierwszy odtwarzacz CD w ZSRR – można się tam wcielić w rolę dziennikarza i realizatora dźwięku. Ekspozycja zawiera też część multimedialną – na specjalnych monitorach można zapoznać się z filmami zrealizowanymi we wskazanych przez zwiedzającego obiektach nadawczych oraz obejrzeć reklamówki działających w Estonii rozgłośni radiowych. Dodatkowe informacje historyczne –w językach estońskim i angielskim – prezentowane są na zawieszonych na ścianach tablicach. Zabrakło tu niestety wzmianki o opisywanym przez nas ostatnio toruńskim epizodzie w historii estońskiej radiofonii. W części telewizyjnej można zobaczyć szereg odbiorników telewizyjnych – od tarczy Nipkowa, przez te z lat pięćdziesiątych z lupą wodną powiększającą mały ekran, po całkiem współczesne – i kamer, a także wcielić się w rolę prezentera lub gościa w jednym z zainscenizowanych studiów. Będąc w Estonii warto odwiedzić również wieżę telewizyjną w Tallinie. Tam można nagrać i wysłać na wskazany adres e-mail film z czytanym przez siebie specjalnym serwisem informacyjnym!

Przydatne informacje

Wydarzenie na mapie