Ubiegły rok zapisał się rekordowymi warunkami pogodowymi w Polsce. Odnotowaliśmy najwyższe średnie temperatury w całej historii pomiarów, która liczy prawie 200 lat. To właśnie 2015 rok przyniósł również wybitnie silne, odległe i bardzo liczne propagacje troposferyczne. Był to ogromny przełom względem poprzednich lat, kiedy to mogliśmy obserwować maksymalnie kilka większych spektakli propagacyjnych, z czego jeden lub dwa mógł poszczycić się mianem tzw. „mega-tropo”.
W tym wpisie postaram się streścić ważniejsze propagacje troposferyczne z punktu widzenia obserwatora w centralnej Polsce. Dzięki możliwości zdalnego sterowania tunera, mogłem obserwować sygnały bez względu na moją lokalizację. W lato do mojego zestawu nasłuchowego dołączył nowy maszt z anteną 5GHz na rotorze, zatem mogłem śledzić również warunki na paśmie z 50 razy mniejszą długością fali.
Nasłuchy FM-DX były prowadzone w okolicach Płocka na tunerze XDR-F1HD oraz dwóch antenach:
Rok 2015 rozpoczął się nadzwyczaj ciekawie, ponieważ już pierwszego dnia stycznia możliwy był odbiór dość rzadkich krajów takich jak Estonia czy Finlandia. Można śmiało powiedzieć, że sprawdziło się przysłowie – „nowy Rok jaki, cały rok taki”.
- 01.01.2015 – tropo z Niemiec, Czech, Litwy, Łotwy, Estonii i Finlandii:
- wiele niemieckich stacji z RDS, w tym Teutoburger Wald @ 749km,
- 87.6 Fajn Radio z Jeseníka @ 317km z RDS, tylko 0.05kW ERP,
- Estonia: Valgjärve z RDS PI, a także słaby sygnał Yle1 z fińskiego nadajnika Hollola @ 999km.
- 10-12.02.2015 – zimowe mega-tropo 1000km+ z zachodu:
- silne sygnały z środkowych i zachodnich Niemiec, wiele stacji na poziomie RDS,
- premierowy odbiór Belgii i Holandii, a także Norwegia: Hovdefjell i Kongsberg.
- Szczegółowy raport fmdx.pl: Winter Tropo 2015 (D, BEL, NOR, HOL)
- 5-6.06.2015 – umiarkowane tropo z Łotwy i Litwy:
- Liepaja z RDS na wielu częstotliwościach,
- dukt znajdował się na wybrzeżu, ale z upływem czasu wsunął się nieco w głąb Litwy i Łotwy.
- 7.06.2015 – historyczne mega-tropo poopadowe z południowo-zachodniej Polski:
- Muzyczne Radio 106.7 ze Świeradowa-Zdroju osiągnęło sygnał 61dBf @ 359km,
- nieco słabiej pojawiło się niemieckie Löbau – ponad 50dBf @ 385km,
- wiele innych polskich stacji z rekordowymi sygnałami, a także zakłócenia w dosyle nadajników (fmdx.pl).
- 5/6.07.2015 – dukt troposferyczny w paśmie WiFi 5GHz 150km:
- upały rzędu 35°C przyniosły w nocy bardzo silną inwersję radiacyjną.
- Szczegółowy raport fmdx.pl: Tropo na paśmie WiFi 5GHz – 150km
- 25/26.07.2015 – poopadowe tropo WiFi >150km:
- silna inwersja po burzy spowodowała utworzenie przyziemnego duktu mikrofalowego,
- niestety, ze względu na błąd w programie do skanowania sieci, nie zapisał się log z odbioru,
- z kilku zachowanych zrzutów ekranu widać sieci m.in. z okolic Częstochowy, Tomaszowa, Łodzi.
- 6-7.08.2015 – tropo z Litwy, Łotwy i mega-tropo lokalne z Polski przy upałach rzędu 36°C:
- rano propagacja objęła dość szeroko teren Łotwy przynosząc Cesvaine, Valmiere i Rygę z RDS,
- w nocy pojawiła się ekstremalnie silna propagacja z północy Polski,
- Złote Przeboje z Gdańska do 61dBf, pierwszy raz odebrałem R.Maryja z Władysławowa z RDS,
- na mikrofalach pojawił się bardzo silny dukt (falowód) m.in. z Bydgoszczy i okolic.
- Szczegółowy raport fmdx.pl: UKF i mikrofale w upale
- 10-11.08.2015 – mocne tropo z południowego wybrzeża Szwecji i Danii:
- stacje niskiej mocy z RDS, np. 99.0 SR P2 Ystad 0.4kW @ 500km.
- Szczególowy raport fmdx.pl: Tropo transbałtyckie – Sierpień 2015
- 13-16.08.2015 – mega-tropo ze Szwecji, Danii i Norwegii:
- propagacja wyglądała na rozszerzenie tropo sprzed kilku dni,
- na paśmie pojawiało się wiele stacji niskiej mocy z Szwecji i Danii z RDS,
- tropo rozwinęło się i przyniosło odbiór Norwegii – Hovdefjell pierwszy raz z RDS!
- Szczególowy raport fmdx.pl: Tropo transbałtyckie – Sierpień 2015 (kontynuacja)
- 27-28.08.2015 – mega-tropo z Austrii, Węgier i Czech:
- dukt uniesiony przyniósł odbiór z Węgier i Austrii zza gór,
- po skróceniu struktury duktu czeskie Valašské Meziříčí osiągnęło rekordowe 60dBf @ 360km,
- na paśmie 5GHz pojawiły się sieci z okolic Leszna w odległości 200+km.
- Szczegółowy raport fmdx.pl: Sierpień 2015: Tropo AUT/HNG & 5GHz 200+km
- 29-30.08.2015 – tropo z Czech, Niemiec i Słowacji:
- czeskie Pilzno w dukcie, zarówno Krašov, jak i Radeč z RDS,
- wiele niemieckich nadajników w odległościach ~700km z RDS.
- 17.09.2015 – kierunkowe tropo z południa oraz Litwa i Łotwa:
- rano rekordowe sygnały z Nysy i okolic, 91.7 Čas Jeseník 0.1kW @ 317km na poziomie 39dBf,
- koło południa również nieźle Litwa i Łotwa wzdłuż wybrzeża (Kłajpeda, Liepaja).
- 1-3.10.2015 – GIGA-TROPO z Wielkiej Brytanii, Norwegii, Danii, Szwecji, Holandii:
- największe tropo od 2007r., najdalszy DX: Black Hill w Płocku, 1570km na 3 częstotliwościach,
- poziom RDS z brytyjskich lokalizacji Holme Moss @ 1443 km oraz Pontop Pike @ 1433 km,
- południowe wybrzeże Norwegii w dukcie, Lyngdal z RDS w Płocku, Tomaszowie i Górze Kalwarii,
- bardzo silne sygnały z Danii i Szwecji, a także północne Niemcy i Holandia.
- Szczegółowy raport fmdx.pl: October 2015: Extreme UK tropo
- 23-24.10.2015 – mega-tropo ze Słowenii i Chorwacji:
- początkowo odbiór z zachodnich Niemiec, np. Hornisgrinde z RDS w odległości ponad 900km,
- bardzo silne sygnały ze Słowenii: Maribor z RDS na wielu częstotliwościach,
- dukt uniesiony umożliwił odbiór 99.7 HRT-HR2 @ 821km na kierunku PR3 z Katowic.
- Szczegółowy raport fmdx.pl: October 2015: D, HRV, SVN ducting
- 27-28.10.2015 – falowód w troposferze, lokalne giga-tropo na UKF i mikrofalach:
- całe pasmo UKF zapchane rekordowymi sygnałami z pobliskich lokalizacji (do ok. 300km),
- m.in. Św. Krzyż 80dBf @ 212km, Włoszczowa 71dBf @ 178km, Łódź 85dBf @ 95km,
- ekstremalnie silna propagacja mikrofalowa na >300km, czeskie sieci WiFi w okolicach Płocka,
- bliższe sieci WiFi osiągnęły sygnały jak przy widoczności optycznej, -65…-75dBm na 70-120km.
- Szczegółowy raport fmdx.pl: Ekstremalny dukt tropo 5GHz WiFi 300+km
- 30-31.10.2015 – mega-tropo z Ukrainy, Finlandii i Holandii:
- silna propagacja z Finlandii – prawie całe południowe wybrzeże: Turku, Helsinki, Lahti z RDS,
- trzecie tropo z Holandii w tym roku: Smilde i Groningen na poziomie prawie RDS,
- przypuszczalnie odbiór sieci WiFi w odległości 340km na paśmie 5GHz.
- Szczegółowy raport fmdx.pl: October 2015: UKR, FIN, HOL ducting
- 1-6.11.2015 – giga-tropo z Norwegii, Szwecji, Danii, Niemiec, Litwy, Łotwy, Estonii, Białorusi i Ukrainy:
- potężna Norwegia: Lyngdal 40dBf @ 1020km, Greipstad 38dBf @ 976km, R. Sør 500W @ 968km,
- dukt z Norwegii skrócił się do pobliskiej Szwecji przynosząc rekordowy sygnał 99.7 SR P3 62dBf,
- tropo pojawiło się także na mikrofalach, sieci WiFi 5GHz w odległościach >300km, m.in. Czechy,
- ekstremalne sygnały ze Szwecji, Danii i Niemiec, dukt z Kijowa – rzadko propagujący kierunek.
- Szczegółowy raport fmdx.pl: November 2015: extreme autumnal tropo
- 12/13.11.2015 – tropo ze Słowacji i Węgier:
- tropo rozpoczęło się z zachodu przynosząc niemiecki Brocken na poziomie RDS,
- ze Słowacji pojawiła się m.in. Nitra i Prievidza z RDS – lokalizacje zasłonięte przez góry,
- słabiej również Węgry: Budapeszt i Pécs.
- 2.12.2015 – uniesiony dukt ze Szwajcarii, dalekiej Austrii i Niemiec:
- zgniły wyż przyniósł deszczową pogodę, prognozy tropo nie przewidywały żadnej propagacji,
- na paśmie pojawiły się odległe sygnały ze Szwajcarii: Säntis i Rigi @ 1000+km,
- Austria: Bregenz, a także Salzburg z RDS, Niemcy: Hornisgrinde z RDS i słabiej Grünten.
- Szczegółowy raport fmdx.pl: December 2015: elevated SUI ducting
- 8.12.2015 – tropo z Litwy i Ukrainy:
- odbiór Kijowa w Tomaszowie Mazowieckim i Górze Kalwarii.
- Szczegółowy raport Radiacji: Tropo na UKF w polaryzacji pionowej (V)
Więcej polskich raportów z nasłuchu w Górze Kalwarii jest dostępnych na blogu Radiacja:
To był także przełomowy rok w Polsce dla dalekich (i bliskich!) odbiorów na UKF-ie za sprawą wprowadzonego latem limitu maksymalnej mocy multipleksu, tzw. parametru „MPX power”. W praktyce spowodowało to znaczne obniżenie średniej dewiacji sygnału FM, dzięki czemu spadły zakłócenia stacji radiowych nadających na sąsiednich częstotliwościach. Szczegółowo na ten temat pisaliśmy 1 lipca ub.r. Niestety, pomimo upływu prawie sześciu miesięcy, niektóre stacje nadal nie zmodyfikowały ustawień procesorów dźwięku. Jest to szczególnie uciążliwe np. w samochodzie, ponieważ przy zmianie stacji należy korygować poziom głośności. Taka sytuacja ma miejsce m.in. we Włocławku, Łodzi i okolicach Warszawy.
Podsumowując, w 2015 roku możliwy był troposferyczny odbiór aż z 20 krajów: Wielka Brytania, Holandia, Belgia, Szwajcaria, Niemcy, Norwegia, Dania, Szwecja, Finlandia, Estonia, Łotwa, Litwa, Białoruś, Ukraina, Słowacja, Czechy, Węgry, Austria, Chorwacja i Słowenia.
Tropo oczywiście nie było jedyną radiową atrakcją. Ze względu na zwiększoną aktywnosć słoneczną, zaobserwowaliśmy wielokrotnie propagacje zorzowe.
Comments
no bardzo ciekawy rok na malym radyjku telefonowym odebrałem radio lublin
Bardzo ciekawe to, że w Kruszwicy na dole Kujaw, na kabelku, na wieży, na parterze złapałem Norde FM z Wejherowa, Plusa z Warszawy, Radio Gdańsk i Radio Kielce, chodząc po mieście sygnał tureckiego radia z rdsem TRK FM(?) Przykryło na częstotliwości 88.8 toruńską grę, pojawiło się też Antenne MV i jakas stacja francuska której nazwy nie pamiętam.
@Wiśnia Akurat odbiór tureckiej i francuskiej stacji to propagacja jonosferyczna, podczas niej dzieją się takie rzeczy i jest to dla niej typowe.
W Kluczborku można było słuchać Radia Kielce, bez większych zakłóceń.
Na ten temat to mógłbym pisać i pisać Udało mnie sie złapać kilka radiostacji i to z Rds np Jasna Góra, Kraków, Łódź, Rzeszów, tyle że nie prowadze skrupulatnych notatek na ten temat.
@Fmdx.pl nie przeczę, akurat nie znam się na typach propagacji, udało mi się również Moskwę odebrać, niedawno mi się przypomniało ;)
@Wiśnia
Dlaczego tak uporczywie odróżniamy oba główne rodzaje propagacji? Odbiór UK (ew Francji czy Turcji, jak piszesz) via propagacja jonosferyczna (Es) pojawia się bardzo często latem i nawet na bardzo prostym sprzęcie - radiu w telefonie czy walkmanie.
Żeby odebrać UK via tropo w centralnej Polsce trzeba bardzo dobrego sprzętu i warunków, które w Polsce zachodzą raz na 5 lat. Turcji via tropo jeszcze nigdy nie odbieraliśmy, może kiedyś się uda.
Dlatego pisząc o swoim odbiorze na kabelku na spacerze, w oczach osób nie znających tematu trochę umniejszasz naszemu kunsztowi tropo-DX i walce o każdy słaby sygnał.
-Emel on behalf of fmdx.pl
Posting comments after three months has been disabled.