W dniach 5-7 kwietnia w 15. pawilonie Międzynarodowych Targów Poznańskich odbyła się piąta edycja targów Poznań Media Expo – Forum technologii cyfrowych. Impreza była okazją do zapoznania się z najnowszymi trendami w rozwoju współczesnej technologii przekazu i odbioru sygnału radiowego i telewizyjnego jak również z planami i problemami wdrożeń nowych systemów emisji w Polsce. Nas najbardziej zainteresowały kwestie związane z wdrażaniem radiofonii cyfrowej DAB+.

Stoisko Polskiego Radia na targach Poznań Media Expo 2013


Wystawa radioodbiorników DAB+ na stoisku Polskiego Radia

Polskie Radio przygotowało praktyczną demonstrację funkcjonowania radia cyfrowego. Każda osoba wyposażona w odbiornik działający w systemie DAB+ mogła na własne oczy i uszy przekonać się, jak może działać radio nadchodzących lat dzięki testowej emisji tego sygnału uruchomionej specjalnie na czas targów. Ponadto przygotowano bogatą wystawę wielu modeli odbiorników, z funkcjonowaniem których uczestnicy targów mogli zapoznać się praktycznie.

Testowa emisja w systemie DAB+ prowadzona była w kanale 9A z mocą 5 watów z nadajnika firmy Harris zainstalowanego wraz z ćwierćfalową anteną wewnątrz hali wystawienniczej. Zdziwić mógł się jednak słuchacz chcący porównać brzmienie cyfrowego przekazu z analogowym, gdyż emitowane treści były zupełnie różne… Otóż okazało się, że strumień danych modulujący poznański nadajnik został wcześniej zarejestrowany w Warszawie (multipleks Emitela), zapisany do pliku i w (prawdopodobnie) niezmienionej postaci wyemitowany podczas targów w pętli. Świadczą o tym choćby błędne informacje o bieżącej dacie i godzinie wyświetlane przez radioodbiorniki.

Urządzenia wykorzystywane do testowej emisji DAB+ podczas Poznań Media Expo 2013


Antena nadawcza


Parametry testowego multipleksu

Podczas prelekcji Michael Reichert (szef biura projektowego Digital Radio) zaprezentował model popularyzowania radia cyfrowego wdrożony z sukcesem w Niemczech. Zgodnie z przyjętą koncepcją, stworzono organizację zrzeszającą zarówno nadawcę publiczno-prawnego ARD, nadawców komercyjnych jak i operatora sieci nadajników. Opracowano wspólną kampanię wizerunkową jak również wspólną stronę internetową z informacjami o wszystkich prowadzonych emisjach radia cyfrowego. Każdy z nadawców może również za darmo korzystać z materiałów marketingowych opracowywanych przez ARD. Dzięki szeroko zakrojonej akcji promocyjnej obecnie na niemieckim rynku dostępnych jest 240 modeli odbiorników a ich sprzedaż ocenia się na 1 mln sztuk.

Paweł Mathia (Naczelny Inżynier Polskiego Radia) przedstawił plany wdrażania radiofonii cyfrowej w Polsce. Z uwagi na opublikowanie rekomendacji EBU R 138, wedle której to właśnie standard DAB+ został predestynowany do realizacji cyfryzacji radiofonii w Europie w paśmie VHF-3, Polskie Radio właśnie w tym systemie zamierza uruchomić już niebawem stałe emisje. Przedstawiony został harmonogram, według którego już 1. października bieżącego roku główne aglomeracje zostaną pokryte sygnałem cyfrowym. Są to: Katowice, Kraków, Łódź, Trójmiasto, Warszawa i Wrocław. Sukcesywnie do 2015 roku cały kraj ma znaleźć się w zasięgu sygnału DAB+. Zakłada się, że zawartość multipleksu stanowić będzie 12 programów. Polskie Radio ma plany uruchomienia kilku nowych programów tematycznych, opartych m.in. o swoje bogate archiwa.

Planowany harmonogram budowy cyfrowej sieci nadawczej DAB+ radiofonii publicznej w Polsce

Mirosław Ostrowski (Dyrektor techniczny, Radio Wrocław SA) zaprezentował, jak wygląda rozwój radia cyfrowego w innych krajach europejskich oraz jak się tam podchodzi kwestii wyłączenia emisji analogowej FM. Choć pani Krystyna Rosłan-Kuhn (Ekspert i doradca Zastępcy Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji) zarzekała się, że „na razie nie wyłączamy emisji FM”, to jednak w dalszej części dyskusji p. Ostrowski zaprezentował pogląd, że równoległa emisja w dwóch systemach jest nieopłacalna i w którymś momencie system analogowy trzeba będzie odesłać do lamusa.

Przykładowo Wielka Brytania podpisała w 2010 roku dokument ustalający warunki umożliwiające ustalenie daty wyłączenia emisji analogowej. Dwa kryteria muszą zostać spełnione: co najmniej 50% ogólnego słuchania radia musi odbywać się za pomocą różnych systemów cyfrowych oraz nadawca publiczny musi pokrywać sygnałem cyfrowym obszar porównywalny do zasięgu emisji FM, natomiast lokalne emisje DAB mają docierać do 90% populacji oraz pokrywać główne drogi. Norwegia poszła o krok dalej i już wyznaczyła datę wyłączenia FMu na styczeń 2017 o ile spełniony zostanie szereg warunków – w przeciwnym przypadku data ta zostanie odsunięta do 2019 roku o ile tylko pokrycie sygnałem cyfrowym będzie odpowiednio wysokie.

Zapraszamy do dyskusji o przyszłości radiofonii cyfrowej w Polsce na nasze Forum.