Lokalizacja

• Współrzędne geograficzne: 50°3'0,43"N, 19°54'5,34"E
• Województwo: małopolskie (MLP)
• Miasto powiatowe: Kraków
• Miasto/Osiedle: Zwierzyniec
• Ulica/Góra: ul. Malczewskiego 45
• Pokaż na mapie:
  

Parametry

• Typ obiektu: Dwa maszty z linką antenową
• Wysokość posadowienia podpory anteny: 220 m n.p.m.
• Wysokość obiektu: 60 m n.p.t.

Opis

Polskie Radio w roku 1925 zostało zobligowane do wybudowania stacji nadawczej w Krakowie w ciągu dwunastu miesięcy od dnia wydania koncesji. Ostatecznie przygotowania się przeciągnęły i inauguracyjny program nadany został dopiero 15 lutego 1927 roku. Obiekt nadawczy wybudowany został na naturalnym wzniesieniu w pobliżu Kopca Kościuszki. Prace nad budową stacji ruszyły z kopyta po uruchomieniu na przełomie 1926 i 1927 roku radiostacji w Forcie Mokotów w Warszawie. Wykorzystywana dotychczas w stolicy aparatura przewieziona została do grodu Kraka i zainstalowana w zabudowaniach dawnego fortu. „Solidny, kamienny budynek wydobyto z pod grubej warstwy ziemi, odnowiono tak, że całość robi niezwykle miłe wrażenie. Wszystko tu błyszczy, świeci czystością i świeżością” – pisał inż. Eugeniusz Porębski na łamach tygodnika „RAdjo”. „Sufit prawie cały z żelaznych belek i betonu, nadaje dziwnie potężny charakter temu miejscu, skąd wzrusza się i niepokoi eter” – pisał ten sam autor w „Tygodniku Ilustrowanym”. „W pierwszej sali znajdują się akumulatory służące do zasilania prądem stałym lamp katodowych, w drugiej generatory i przetwornica, w trzeciej zaś aparatura nadawcza. Składa się ona z czterech zespołów. Pierwszy z dwoma lampami prostowniczemi dostarcza prądu stałego, drugi i trzeci posiada lampy generatorowe, czwarty lampy modulacyjne” – kontynuował opis w tygodniku „RAdjo”.

Antena nadawcza rozciągnięta została pomiędzy dwoma 60-metrowymi masztami zbudowanymi przez firmę Zieleniewski. „Maszty antenowe wykonane z kratownicy żelaznej, o przekroju kwadratowym, spoczywają na żelaznych kulach. Są one wolno stojące, od góry utrzymywane w równowadze linami stalowemi”. Emisję z tego obiektu rozpoczęto osiem dni po inauguracji działalności Rozgłośni Krakowskiej – 23 lutego 1927 roku.

Dziesięć lat później na terenie fortu wybudowany został nowy budynek, który pomieścił silniejszą aparaturę zbudowaną w warsztatach Polskiego Radia. Wtedy też zmienił się element promieniujący. „Antenę zawieszoną dawniej na dwóch masztach, stanowi obecnie jeden maszt żelazny, stojący bezpośrednio, t. zn. bez izolatora na ziemi. Izolowane są jedynie odciągi trzymające maszt” – można było przeczytać w dzienniku „Czas”. Drugi maszt zyskał rolę reflektora.

Stacja w krakowskim forcie przetrwała II Wojnę Światową – zarówno w roku 1939, jak i w 1945. Obiekt w tej postaci służył do roku 1957, kiedy to wybudowano nowy, mierzący 112 metrów maszt.

Źródło: „Warszawa-Kraków”, „RAdjo”, 23.01.1927; Eugeniusz Porębski „Radjostacja Krakowska”, „RAdjo”, 20.03.1927; Eugeniusz Porębski „Nowa radjostacja nadawcza Polskiego Radia w Krakowie”, „Tygodnik Ilustrowany”, 9.04.1927; „Nowa stacja nadawcza w Krakowie”, „Czas”, 29.12.1937; Stanisław Miszczak „Historia radiofonii i telewizji w Polsce”

Obiekty aktywne w pobliżu

• Kraków *Malczewskiego* (0 km)
• Kraków *Kopiec Kościuszki* (0.8 km)
• Kraków *Krzemionki* (3.4 km)
• Kraków *Budynek K1* (4.3 km)
• Kraków *Rajsko* (8.4 km)

Obiekty historyczne w pobliżu

• Kraków *Malczewskiego* /1927/ (0 km)
• Kraków *Pawilon Juvenii* (0.9 km)
• Kraków *Dom Studencki Babilon* (2.2 km)
• Kraków *ul. Studencka* /1926/ (2.4 km)
• Kraków *Stadion KS Korona* (3.7 km)