W programie eksperymentalnej stacji PTR na poniedziałek, 16 lutego, zapowiedziano występ Wigi Marcinkowskiej. To przykład artystki, o której świat – i internet – zapomniał… Niejednokrotnie występowała przed radiowym mikrofonem, zarówno przy Narbuta, jak i później – już w latach trzydziestych – przy Zielnej. Jedynym źródłem informacji na jej temat są rozbudowane zapowiedzi występów drukowane w przedwojennej prasie. Można było w nich przeczytać:

Wiga Marcinkowska, mezzosopran, wychowanica Studja operowego prof. Zofji Kossobudzkiej, znana z szeregu występów, po występach propagandowych w Niemczech wystąpi dziś, d. 1 lipca, w Studjo warszawskiem z pieśniami Czajkowskiego, Greczaninowa i Brahmsa („Kurjer Warszawski”, 1.07.1930),

Wiga Marcinkowska, piękny mezzosopran, po ostatnich sukcesach w Konserwatorjum w „Święcie Pieśni” stanęła przed mikrofonem dnia 21 maja r.b. („RAdjo”, 24.05.1931),

Znana i utalentowana artystka, p. Wiga Marcinkowska, po odbytem tournee rewji objazdowej na Górnym Śląsku, wystąpiła przed mikrofonem Radjostacji warszawskiej z najnowszemi przebojami tang argentyńskich i niemieckich w polskiej interpretacji, między innemi tanga „W różanych ogrodach La Plata” i z filmu dźwiękowego „Jej Ekscelencja Miłość” („Kurjer Czerwony”, 18.01.1932),

Wiga Marcinkowska utalentowana mezzosopranistka Polskiego Radja wystąpi z repertuarem muzyki operowej i lekkiej w niedzielę 14 b.m. w siedzibie Lutni („Kurjer Poranny”, 14.02.1932),

Wiga Marcinkowska, obdarzona prześlicznym mezzosopranem, znana z występów z Polskiego Radja przedstawiła nam wielostronność swego talentu, obok aryj operowych śpiewała ostatnie przeboje z wielką finezją i doskonałą dykcją („Kurjer Czerwony”, 16.02.1932).

Do dziś zachowały się też co najmniej trzy zdjęcia pochodzące z dwóch sesji fotograficznych… i w zasadzie chyba nic poza tym. Nie wiadomo skąd przerwa w latach 1926-1930 ani co działo się z nią po roku 1932. Gdyby ktoś z Czytelników potrafił rozwikłać tę zagadkę – pierwszą, ale nie ostatnią w tym cyklu – proszę o kontakt.

Wróćmy jeszcze do tego, co działo się 16 lutego 1925 roku. W Chełmży, w sali „Concordia”, odbył się wygłoszony przez członka Koła Miłośników Radjo w Toruniu odczyt pod tytułem „Czem jest radjo?”, tak zrelacjonowany później w „Słowie Pomorskim”:

Frekwencja była dość liczna, gdyż radjotelefonja budzi obecnie w Polsce wielkie zainteresowanie i mimo trudności technicznych amatorski ruch szybko postępuje. Sądzę, że wykład miał być początkiem nowego ruchu w Chełmży, tymczasem skutki okazały się wręcz przeciwne. Prelegent zapowiadał, że obecnych chce wtajemniczyć w naukę o falach elektromagnetycznych, tymczasem śmiem twierdzić, że dział ten dla większej ilości słuchaczy pozostał nadal tajemnicą… Bardzo raziło odczytanie programu niemieckich stacyj broadcastingowych z tygodnika „Der deutsche Rundfunk” w języku niemieckim; prelegent jednak sądził, że „grubsza większość” (cytuję dosłownie) rozumie jeszcze po niemiecku.

A cóż dopiero ten, przez prelegenta zapowiedziany „ósmy cud świata”: usłyszenie koncertów i wykładów zagranicznych stacyj nadawczych? Słyszeliśmy jakieś brzęczenie: koncertów i wykładów za to żadnych! Prelegent tłumaczył się niekorzystnemi wpływami atmosferycznemi. Trudno jednakowoż uwierzyć, aby w całej Europie były te same warunki atmosferyczne. Mamy dziś w Europie kilkadziesiąt stacyj nadawczych, a prelegent mógł odbiornikiem, który miał do dyspozycji (4-lampkowy „Sterling”) każdą prawie z tych stacji osiągnąć.

Cały wykład chybił więc celu. Główną winę ponosi Zarząd Koła Mił. Radjo w Toruniu, który na to zezwala, że jednostka z nieznanem wykształceniem praktycznem i teoretycznem, urządza odczyty.

Ilustracja tytułowa: Wiga Marcinkowska

Źródło ilustracji tytułowej: „Radjofon Polski” 11/1926, „Radjo” 21/1931, „Kurjer Poranny”, 14.02.1932