W sobotę, 4 kwietnia 1925 roku, „Gazeta Poranna 2 Grosze” informowała – za depeszą Polskiej Agencji Telegraficznej – o rozpoczętej dzień wcześniej międzynarodowej konferencji radjofonicznej odbywającej się w Sekretariacie Ligi Narodów w Genewie.

Angielski Broad _ Casting jest reprezentowany przez admirała Carpendale, Radio Paris i stacja radjofoniczna „Petit Parisen” – przez Tabouis, a kartel stacji niemieckich – przez Giesecke. Broad _ Castingi Belgji, Czechosłowacji, Hiszpanji, Austrji, Norwegji i Szwecji wysłały również swych delegatów oficjalnych. Pierwsze posiedzenie zostało otwarte dzisiaj przez prezydenta towarzystwa radjofonicznego w Genewie Edmunda Pri _ vat. Na posiedzeniu tem postanowiono założyć związek przedsiębiorstw Broad _ Castingów w Europie z biurem międzynarodowem w Genewie.

Więcej szczegółów po ponad miesiącu od wydarzenia – 20 maja 1925 roku – zdradził „Dziennik Poznański”.

Rezultatem dwudniowych narad było powołanie do życia Międzynarodowego Biura Radiofonicznego pod kierownictwem komitetu w następującym składzie: przewodniczący admirał Carpendale, członek British Broadcasting Company, zastępcy, radca ministerjalny Giesecke z Berlina i Robert Tabouis (Francja); stały delegat w Genewie: mr. Maurice Rambert. Dalszymi członkami są: A. Hubert (Radio-Belgique), E. Swoboda (Radio-Journal, Praga), A. Dubois (Holandja), Skottum (Szwecja) i Guillen-Garcia (Hiszpania). Na dyrektora Międzynarodowego Biura Radiofonicznego pozyskano mr. Artura Burrow, dotychczasowego kierownika British Broadcasting Company, który z tego powodu ustąpił z dotychczasowego stanowiska. Dyrektor „Office International de Radiophonie” otrzymał daleko idące plenipotencje, aby przeprowadzić ścisłą współpracę wszystkich europejskich stacji nadawczych i umożliwić korzystanie wszystkim narodom z doświadczeń i ulepszeń w radjotelefonji.

Od tego momentu liczy się historia istniejącej do roku 1950 Międzynarodowej Unii Nadawców (UIR). To w ramach tej organizacji w 1927 roku powołano podkomisję, a rok później komisję pracującą nad międzynarodową wymianą programową. Na jej czele stanął pomysłodawca takiego rozwiązania, znany nam już Zygmunt Chamiec. Tym co przesądziło o dalszych losach Międzynarodowej Unii Nadawców było nawiązanie współpracy z Niemcami podczas II wojny światowej. To zburzyło zaufanie do organizacji wśród państw członkowskich. W efekcie na gruzach UIR zbudowana została Europejska Unia Nadawców (EBU).

Tego dnia wieczorem – o godzinie 20 – w Zakładzie Fizycznym Uniwersytetu Warszawskiego przy ulicy Hożej 69 w Warszawie odbył się wykład inżyniera Józefa Plebańskiego o najnowszych zdobyczach radiotechniki. Zakończył on pierwszy cykl odczytów warszawskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Fizycznego o podstawach radiotelegrafii i radiotelefonii.

Temat ostatniego wykładu był wybrany bardzo udatnie, gdyż na zakończenie cyklu dał nie tylko krótki obraz tego, co w przeciągu szeregu tygodni było wypowiedziane, ale i charakterystykę trzydziestoletniego rozwoju radjotechniki w Europie. Widzimy więc skromnego człowieka nauki inż. Marconiego ze swoimi skromnymi środkami technicznymi: cewką Rumkorfa, iskiernikiem, kohererem i siatkowemi antenami, dalej – łuk Paulsena, iskierniki rotacyjne, olbrzymie generatory prądu wysokiej częstotliwości – ostatnie słowo techniki: lampy katodowe z falami niegasnącemi i wreszcie – bogatego przemysłowca inż. Marconiego, który dziś rozporządza potężnymi środkami technicznymi, nie szczędzi sił i pracy na polu dalszego udoskonalenia swego epokowego wynalazku. Marconi pracuje nad krótkiemi falami elektromagnetycznemi i kierunkowemi antenami.

Treściwy, przeplatany od samego początku licznemi i ciekawemi przeźroczami, acz może nieco przydługi odczyt inż. Plebańskiego dał słuchaczom wiele cennego materjału.

Publiczności, w porównaniu do tygodni ubiegłych, było mniej, co się tłomaczy rozpoczęciem ferji świątecznych i wyjazdem młodzieży akademickiej z Warszawy. Na zakończenie należy wyrazić uznanie Warsz. Oddz. P.T.F. które kosztem wielu prac i zabiegów wymieniony na wstępie cykl odczytów zorganizował, przyczyniając się w ten sposób do spopularyzowania tej doniosłej, a tak mało u nas jeszcze znanej dziedziny techniki.

Relacjonował (c.) w „Rzeczpospolitej”.

Ilustracja tytułowa: Józef Plebański oraz gmach Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego

Źródło ilustracji tytułowej: Polona.pl: Informator z „Pierwszej Ogólnokrajowej Wystawy Radjowej”, Strona internetowa Wydziału Fizyki UW