23 września rozpoczęła się astronomiczna jesień, a związku z jej charakterystyczną aurą rozpoczął się jednocześnie sezon jesiennych propagacji troposferycznych. Teraz bardziej niż w reszcie roku możliwe jest wystąpienie warunków sprzyjających próbom dalekiego odbioru naziemnych stacji radiowych UKF oraz telewizyjnych VHF i UHF.

​Sezonem jesiennej propagacji troposferycznej umownie nazywamy okres od końca września do końca grudnia. W tych miesiącach w przeszłości niemal regularnie były notowane rekordowe i dosyć częste dalekie DXy, wyróżniające tę porę z całego roku. Zjawisku jak zawsze towarzyszy emocjonująca nasłuchowców niepewność - nigdy nie wiadomo kiedy i o jakiej sile wystąpi czy gdzie będzie najlepiej odbierane. Dlatego tym artykułem chcielibyśmy zachęcić Was do monitorowania pasma radiowego UKF FM i naziemnych pasm telewizyjnych.

Najbardziej prawdopodobnymi gośćmi w Polsce podczas aktywności troposfery są Niemcy, Szwecja, Dania, Czechy, Słowacja, Obwód Kaliningradzki, Litwa, Łotwa, Białoruś i Ukraina. Pojawienie się bardziej odległych krajów będzie świadczyć o nadzwyczjanie dobrej propagacji. Pierwszą bardzo dużą propagację troposferyczną mamy już za sobą - w ostatni weekend września mogliśmy za pośrednictwem niespotykanie rzadkiego duktu atmosferycznego odbierać w Polsce bardzo wysokie sygnały stacji UKF z Chorwacji i Słowenii. Na południu kraju nawet na prostych przenośnych odbiornikach (odbiór z RDS!), a w środkowej i północnej Polsce na wieloelementowych antenach zewnętrznych. Odkąd rejestrujemy propagacje troposferyczne na UKF w Polsce było to pierwsze tak duże spotkanie z Chorwacją i Słowenią. Użytkownicy Forum RadioPolski monitorujący pasma zachowali czujność i nie przegapili tego wydarzenia. Raporty dostępne są na naszym Forum (hasło i login "radiopolska").

Jest bardzo prawdopodobne, niemal pewne, że dukty troposferyczne zapewnią nam jeszcze sporo ciekawych DXerskich emocji w nadchodzących tygodniach, warto odwiedzać dział "Bandscany, Es-y, tropo" na Forum oraz serwisy prognostyczne tropo by niczego nie przegapić.

Życzymy dobrego dalekiego odbioru!

Nomenklaturę z tego postu wyjaśnią Wam poniższe opracowania:
http://radiacja.blogspot.com/p/propagacja-troposferyczna.html

Prognozę i aktualne łączności nad Europą można obserwować w dwóch serwisach:
http://www.dxinfocentre.com/tropo_nwe.html
http://www.dxmaps.com/spots/map.php?Lan=E&Frec=FM&ML=M&Map=EU&DXC=N&HF=N&GL=N

W środę 1 października br. do regionów, w których można odbierać cyfrowe radio w systemie DAB+, dołączyła Opolszczyzna. W samo południe prezes tamtejszej regionalnej rozgłośni Polskiego Radia Paweł Frącz wykonał kliknięcie myszką, po którym w odbiornikach nielicznych jeszcze słuchaczy odezwało się Radio Opole. Sygnał nadawany jest na kanale 11C w ramach sieci SFN z dwóch lokalizacji – z komina ECO przy ulicy Harcerskiej w Opolu oraz z masztu Radia Doxa na Górze Świętej Anny. Dotychczas takie rozwiązanie w przypadku cyfrowego radia w Polsce zastosowane było tylko dwa razy – najpierw we Wrocławiu, a później w czasie testów spółki INFO-TV-Operator w Warszawie. Operatorem emisji w Opolu jest spółka Arkena, do początku tego roku posługująca się nazwą Polskie Sieci Nadawcze. W multipleksie oprócz Radia Opole znajdują się również ogólnopolskie programy Polskiego Radia – Jedynka, Dwójka, Trójka, Czwórka, Polskie Radio 24, Radio Rytm i Polskie Radio dla Zagranicy. Jak w audycji „W cztery oczy” zapowiedział szef techniczny stacji Sławomir Krzewiński, jeszcze w tym roku ma ruszyć druga antena Radia Opole. Według informacji na stronie internetowej, stacja chce też rozszczepiać swój program tak, aby w każdej części województwa nadawane były inne wiadomości.

Radio Opole w multipleksie emituje swój program z przepływnością 104 kb/s – to mniej niż Jedynka, Dwójka, Trójka i Czwórka, ale więcej niż muzyczne Radio Rytm. „Jeżeli umie się słuchać dźwięku skompresowanego, czyli dźwięku wysyłanego czy w mp-trójkach czy w AAC czy w innych technologiach kompresujących dźwięk, jeżeli ktoś jest wprawiony i wie czego słuchać, w jaki sposób, to jest w stanie wychwycić pewnie niuanse. Natomiast gdzieś po drodze wchodzi ekonomia” – tłumaczył na antenie Radia Opole Sławomir Krzewiński.

Mimo dostępnych na stronie dabplus.polskieradio.pl informacji, w środę do multipleksu nie dołączyło Polskie Radio Dla Dzieci. Liczba wyszukiwanych w Warszawie programów nadal wynosi osiem. Nie potwierdziły się też podane na początku sierpnia br. informacje o uruchomieniu 1 października emisji w Gdańku, Krakowie i Poznaniu. Aktualnie trwa jeszcze przetarg z tym związany, a oferty można składać do 7 października. Według najnowszych planów nadajniki mają ruszyć 1 stycznia 2015 roku.

Tymczasem 25 września br. ogłoszony został kolejny przetarg związany z DAB+ – na operatorów w Koszalinie, Olsztynie, Zielonej Górze, Białymstoku, Lublinie i Rzeszowie. Wszystkie te emisje przewidziane są do uruchomienia w ciągu najbliższych sześciu miesięcy w IV i V etapie cyfryzacji. Oferty można składać do 5 listopada br. Wiadomo już też kto wykona dokumentację projektową związaną z instalacją infrastruktury do emisji DAB+ w Solcu Kujawskim. Będzie to spółka TFSendetechnik z Gniewoszowa.

W ostatnim czasie akademickie rozgłośnie w Białymstoku i Lublinie zmodernizowały swoje systemy antenowe. Obecnie sygnał Radia Akadera na częstotliwości 87,7 MHz nie jest już emitowany z trzech zawieszonych nad sobą anten ANA 2, a z zainstalowanych na jednym poziomie dwóch anten typu ERN/100/70/C skierowanych w przeciwne strony świata (opublikowane przez nadawcę zdjęcie jest ilustracją do tego artykułu). Jak dowiedział się serwis e-ter.pl, nowy jest również maszt na dachu akademika przy ulicy Zwierzynieckiej, na którym zainstalowany został nowy system. Operacja nie miała na celu zwiększenia zasięgu, a wymianę służącego już ponad dwadzieścia lat sprzętu.

Inaczej sprawa ma się w Lublinie, gdzie po zmianie systemu antenowego Akademickiego Radia Centrum stacja dociera do ponad dwudziestu tysięcy nowych potencjalnych słuchaczy. A to za sprawą podniesienia anteny o niemal 25 metrów – z 74 do 98 metrów n.p.t. Obecnie jest ona zawieszona na maszcie wykorzystywanym niegdyś do emisji programów Polskiego Radia i Radia Lublin. Sygnał niezmiennie nadawany jest na częstotliwości 98,2 MHz z mocą ERP 0,1 kW.

Tymczasem – po dłuższej przerwie – w eter z pełną już mocą 1 kW powrócił testowy sygnał Radia Puławy 24 na 97,2 MHz. Oficjalne uruchomienie emisji planowane jest na 1 października br. na godzinę szóstą. Aktualnie – zgodnie z zapisami w koncesji – stacja powinna być słyszalna w Dęblinie, Gniewoszowie, Janowcu, Kazimierzu Dolnym, Końskowoli, Kurowie, Puławach, Rykach, Żyrzynie.

Jak informują nasi Czytelnicy, nowy system antenowy ma również Radio Mazury. Aktualnie na ostródzkiej wieży ciśnień na trzech wysokościach wiszą anteny typu ANA 2.

Na stronie spółki Emitel pojawił się nowy termin zakończenia prac przy modernizacji masztu Radiowo-Telewizyjnego Centrum Nadawczego Warszawa/Raszyn. Według najnowszych zapowiedzi, trwająca od 11 lipca operacja potrwa do 20 października br. To już trzeci termin, który podawany jest do publicznej wiadomości – pierwszy mówił o 31 sierpnia, drugi o 27 września. Przypomnijmy, że modernizacja ma polegać m.in. na wycięciu części konstrukcji. Jednocześnie przewidziano instalację nowych anten – telewizyjnych i radiowych dedykowanych dla DAB+ – oraz demontaż starego systemu antenowego, wykorzystywanego jeszcze przez telewizję analogową. Jak informują Czytelnicy forum rcnkonstantynow.pl, aktualnie trwa montaż paneli do emisji TV wewnątrz częściowo wyciętej konstrukcji masztu. W tym czasie emisja MUX-1, MUX-2 i MUX-3 prowadzona jest z systemu rezerwowego zainstalowanego w niższej części konstrukcji.

Maszt w Raszynie wybudowany został w roku 1949. Do roku 2009 służył do emisji programów Polskiego Radia na falach długich – do roku 1974 Programu Pierwszego na częstotliwościach najpierw 224, a później 227 kHz, przez kolejne siedemnaście lat Dwójki, Trójki i Czwórki na 200 kHz i 198 kHz. Od roku 1991 do 1999 – z przerwą na przełomie roku 1997 i 1998 – ponownie służył Jedynce, tym razem już na 225 kHz, a od 1999 do 2009 kolejno Trójce, Radiu Bis, Jedynce i Programowi dla Zagranicy oraz – równolegle – Radiu Parlament na 198 kHz. W latach sześćdziesiątych na maszcie zawisły anteny do emisji UKF, a w roku 2008 telewizyjne.

Czwartek 25 września br. jest ostatnim dniem, w którym na częstotliwościach Radia PIN pojawią się znane słuchaczom od kilkunastu miesięcy głosy i audycje. Na profilu facebookowym stacji na swoje pożegnalne programy zapraszają Tomasz Kin, gospodarz nadawanego od 15:00 do 17:00 „Rezerwatu” i Maciej Ulewicz prowadzący „Ulewiczas” o 19:30. Już wkrótce w miejscu Radia PIN ma się pojawić Muzo.fm – nowy projekt grupy Polsat przygotowywany łącznie z kanałem telewizyjnym Muzo.tv. Odpowiedzialnym za niego jest Marcin Bisiorek, kierujący swego czasu Eską Rock.

Radio PIN – jako lokalna warszawska stacja – pojawiła się w eterze 1 sierpnia 2002 roku. Miesiąc później wystartowała z pełnym programem. Od początku był on nastawiony na bardziej wyrafinowanego słuchacza – na 102 MHz znalazło się dużo informacji ekonomicznych oraz niebanalna muzyka z kręgu chill out, smooth jazz i classic soul. W 2008 roku stacja rozpoczęła ekspansję ponadregionalną – najpierw pojawiła się w Łodzi (sierpień 2008), potem w Poznaniu (listopad 2009), we Wrocławiu (marzec 2010), Kielcach (sierpień 2010), Olsztynie (grudzień 2010), Bydgoszczy (październik 2012), Krakowie (wrzesień 2013) i Gdańsku (wrzesień 2013). Jako, że zwiększenie zasięgu nie przyniosło oczekiwanego wzrostu słuchalności zdecydowano się na program naprawczy i zmiany w ramówce określanej przez słuchaczy określeniem mianem „stary, dobry PIN”. Najpierw przyszły zmiany programowe, później również muzyczne. W tym roku zniknęły audycje autorskie, a baza muzyczna poszerzona została o muzykę rozrywkową.

Z małym opóźnieniem rozpoczęła się zapowiadana na naszym forum testowa emisja programu Radia Nakło z mocą ERP 1 kW. Dotychczas – mimo, że zgoda na taką operację została wydana kilka miesięcy temu – stacja nadawała z ERP 300 W, ponieważ na więcej nie pozwalał wykorzystywany dotychczas nadajnik. Do wymiany sprzętu doszło we wtorek 16 września br. w godzinach porannych. Lokalizacja systemu antenowego nie uległa zmianie, to nadal trzydziestometrowa konstrukcja przy wieży widokowej na wzniesieniu w Parku Sobieskiego w Nakle.

Wszyscy, którzy dotychczas nie odbierali Radia Nakło, a od dziś go odbierają, a także ci, u których sygnał uległ poprawie proszeni są kontakt ze stacją. A wszystkich, którzy chcieliby się zapoznać z historią rozgłośni i zajrzeć do jej wnętrza zapraszamy do czternastego odcinka „Radiowych adresów”.

Pięć lat trwała emisja radia tworzonego przez spółkę Polskie Fale Średnie w Brzesku. Szum na częstotliwości 963 kHz, o którym miesiąc temu informowali nasi Czytelnicy, nie jest wynikiem awarii, a zakończenia nadawania. To już kolejna stacja z projektu radia gminnego, która zniknęła z eteru. Wcześniej podobny los spotkał m.in. radia z Buska-Zdroju, Chojnic, Kielc, Kłodzka, Kraśnika, Nowego Sącza, Radzynia Podlaskiego, Wałcza, Zakopanego i Żywca. Przed wakacjami trudne chwile przechodziła stacja z Włodawy. Z prowadzenia rozgłośni zrezygnował Włodawski Dom Kultury, a jej założyciel zrezygnował z pracy. Ostatecznie od 1 czerwca br. Twoje Radio Włodawa podlega pod Centrum Promocji Polesia Zachodniego. Przeprowadziło się również z ulicy Piłsudskiego 10 na Kościelną 7.

Stacja z Brzeska, której sygnał można było odbierać m.in. w Tarnowie, ruszyła w połowie czerwca 2009 roku. Jej pierwsza nazwa brzmiała Twoje Radio Brzesko, z czasem zmieniła się w Radio AM Brzesko. Obecnie w Małopolsce działają jeszcze dwie rozgłośnie tej sieci – w Andrychowie i Krakowie. Ponadto stacje Polskich Fal Średnich można usłyszeć w Cmolasie na Podkarpaciu, Lipsku na Mazowszu i Puławach na Lubelszczyźnie.

W piątek 12 września br. w godzinach popołudniowych uruchomiony został multipleks Telewizji Łużyce. Paczka, w której oprócz programu lokalnego – nadawanego obecnie przez osiem godzin na dobę – znajduje się 4fun.tv i TV.Disco emitowana jest na kanale 38. W tym momencie emisja prowadzona jest tylko z Radiowo-Telewizyjnego Ośrodka Nadawczego w Nowej Karczmie koło Lubania, ale – jak na stronie luzyce.info informuje zespół TV Łużyce – stacja ma zgodę na nadawanie multipleksu z trzech lokalizacji.

Przypomnijmy, że przez ponad miesiąc Telewizja Łużyce nie nadawała swojego programu. Po wyłączeniu nadajnika analogowego trwało oczekiwanie na dokumenty i przygotowania do rozpoczęcia emisji cyfrowej. Dolnośląski multipleks jest trzecim multipleksem lokalnym na terenie Polski. Pozostałe dwa działają na Górnym Śląsku i w obszarze Radomsko-Częstochowa-Tomaszów Mazowiecki.

Regionalne nazwy częściej znikają z naszego eteru niż się pojawiają. Żegnaliśmy już m.in. Pomorską Stację Radiową, Radio Wielkopolska i Radio Bieszczady, teraz przyszła pora na Radio Sudety. Wielu osobom nazwa ta kojarzy się z odbiornikiem produkowanym pod koniec lat osiemdziesiątych przez dzieżoniowską Diorę. Mieszkańcom samego Dzierżoniowa również z lokalną stacją radiową działającą w tym mieście od 1993 roku. W środę 10 września br. nadająca od ponad dwudziestu lat rozgłośnia przeszła do historii. Jak informują nasi Czytelnicy, od godziny dwudziestej na częstotliwości 96,4 MHz rozbrzmiewa program sieciowy Radia ZET Gold. Kilka godzin wcześniej zmieniła się zawartość RDS-u.

W pierwszych latach działalności Radio Sudety współpracowało z Radiem RMF FM. W czasie, gdy nie nadawało lokalnego programu, na częstotliwości 96,4 MHz można było usłyszeć krakowską rozgłośnię. Później partnerem stacji została Eska Wrocław, a gdy autonomia tej została ograniczona na rzecz Warszawy – ponownie RMF FM. W 2007 roku – po zmianach właścicielskich – Radio Sudety rozpoczęło nadawanie pełnowymiarowego programu. W tym czasie ruszyła też strona internetowa stacji. Przez kolejne lata zmianiał się profil muzyczny, ale zawsze przekazywało ono informacje z terenu powiatu. Teraz tę rolę ma pełnić lokalny oddział Radia ZET Gold.

Radio Sudety od środka można obejrzeć na portalu YouTube – dostępny jest tam film z Radiem Sudety od kuchni oraz wizytą osób z portalu naszaswidnica.pl w rozgłośni.

Nie tylko Program II Polskiego Radia – o czym pisaliśmy już pod koniec ubiegłego roku – ale również Radio Maryja przeprowadziło się na obiekt Radia Plus Legnica w Nysie. Sygnał na częstotliwości 100,4 MHz nadawany jest z systemu antenowego na szczycie komina PKP Energetyka przy nyskim dworcu autobusowym. Aktualnie emisja prowadzona jest w polaryzacji pionowej.
To już druga przeprowadzka Radia Maryja w Nysie. Pierwotnie sygnał nadawany był z masztu na elewatorze w Goświnowicach pięć i pół kilometra na zachód od obecnej lokalizacji. Przez ostatnie cztery lata toruńska stacja nadawała z wieży Emitela przy ulicy Chopina.

Statyczną klatkę ODOLANOW mogą – po ustawieniu na odbiorniku z RDS częstotliwości 94,9 MHz – zobaczyć mieszkańcy Odolanowa i okolic oraz podróżujący m.in. na trasach Międzybórz-Antonin, Antonin-Ostrów Wielkopolski i Ostrów Wielkopolski-Krotoszyn. Nasze Radio Lokalne, przedstawiające się również jako Radio Odolanów, było jedną z ostatnich stacji w Polsce, przy sygnale której nie był obecny RDS. Wybrany przez nadawcę kod PI to 9490. Jak informują nasi Czytelnicy, z powodu niskiego poziomu sygnału niektóre odbiorniki mają problem z odczytem dodatkowych informacji nadawanych na 94,9 MHz.

Statyczny RDS PS to standard na zachodzie Europy. Taka była też intencja twórców tego systemu. W Polsce oprócz Radia Odolanów statyczny PS nadają również m.in. Radio Alex, Radio 7, Radio Piekary, Radio Jutrzenka oraz na niektórych częstotliwościach Radio 5.

Na początku września br. mieszkańcy Gorzowa Wielkopolskiego zyskali niezakłócony odbiór Radia ZET Chilli na 98,4 MHz. Dotychczas – od roku 2005 – grupa Eurozet wykorzystywała tę częstotliwość w Radiowo-Telewizyjnym Centrum Nadawczym w Jemiołowie, 40 kilometrów na południe od Gorzowa. 28 sierpnia Urząd Komunikacji Elektronicznej wydał czasowe pozwolenie na emisję ze znajdującego się przy ulicy Metalowców komina ciepłowni należącej niegdyś do Zakładów Mechanicznych Ursus. Wybór tego obiektu wynika z faktu, że to właśnie stamtąd na częstotliwości 98,8 MHz, a więc zaledwie 0,4 MHz od ZET Chilli, nadaje Radio Maryja. Nowa antena zawieszona została na wysokości 118 metrów n.p.t. w polaryzacji pionowej. Maksymalna moc ERP wynosi 0,4 kW, ale sygnał jest bardzo silnie tłumiony na północ – w Szczecinie na 98,4 MHz nadaje Radio RMF MAXXX Szczecin. Emisja z Jemiołowa została przerwana.

Radio ZET Chilli nadaje na czternastu częstotliwościach w całej Polsce. Na trzynastu z nich w ramach sieci ponadregionalnej, utworzonej swego czasu przez Rozgłośnię Harcerską, a na jednej – w Katowicach na 93,6 MHz – program lokalny. Według ujawnionych w czerwcu br. planów ma je zastąpić Antyradio dotychczas obecne jedynie w Warszawie, na Śląsku, Zagłębiu, Podbeskidziu i w Krakowie.

Nie do końca sierpnia br., jak za spółką Emitel informowaliśmy na początku wakacji, a niemal do końca września potrwają prace przy modernizacji masztu Radiowo-Telewizyjnego Centrum Nadawczego Warszawa Raszyn. W jej wyniku na maszcie umieszczony zostanie nowy system antenowy, który będzie wykorzystywany do emisji trzech ogólnopolskich multipleksów telewizji cyfrowej, a także anteny dla cyfrowego radia w technologii DAB+. W związku z tym jeszcze do 27 września br. MUX-1, MUX-2 i MUX-3 będą nadawane z anten zastępczych. Te, z racji mniejszej wysokości zawieszenia, nie zapewniają takiego odbioru, jaki był możliwy przed rozpoczęciem prac.

Maszt w Raszynie wybudowany został w roku 1949. Do roku 2009 służył do emisji programów Polskiego Radia na falach długich – do roku 1974 Programu Pierwszego na częstotliwościach najpierw 224, a później 227 kHz, przez kolejne siedemnaście lat Dwójki, Trójki i Czwórki na 200 kHz i 198 kHz. Od roku 1991 do 1999 – z przerwą na przełomie roku 1997 i 1998 – ponownie służył Jedynce, tym razem już na 225 kHz, a od 1999 do 2009 kolejno Trójce, Radiu Bis, Jedynce i Programowi dla Zagranicy oraz – równolegle – Radiu Parlament na 198 kHz. W latach sześćdziesiątych na maszcie zawisły anteny do emisji UKF, a w roku 2008 telewizyjne.

Informacja o planowanej zmianie nazwy Radio Fama Sochaczew potwierdziła się – w poniedziałek 1 września br. ze słuchaczami na częstotliwości 94,9 MHz przywitało się Radio Sochaczew. Wraz z nową nazwą wprowadzone zostało – siłą rzeczy – nowe logo, oprawa dźwiękowa oraz strona internetowa w domenie radiosochaczew.pl. Można na niej znaleźć m.in. zdjęcia z siedziby rozgłośni.

Radio Fama Sochaczew rozpoczęło nadawanie 6 marca 1993 roku i było wówczas jedyną Famą w Polsce. Dwa lata później – przed wakacjami w roku 1995 – powstała Fama w Opolu, a trzy miesiące później w Kielcach. Rozgłośnie te nie tworzyły sieci, a zbieżność nazw była mniej lub bardziej przypadkowa. W roku 2006 kielecka FaMa rozpoczęła ekspansję na kolejne rynki – najpierw pojawiła się w Tomaszowie Mazowieckim, pięć lat później w Słupsku i Wołominie. W lutym tego roku kielecka spółka otrzymała koncesję na nadawanie programu w położonym 25 kilometrów od Sochaczewa Żyrardowie. Według wniosku złożonego przez nadawcę stacja miała co prawda nazywać się Radio Żyrardów, ale – jak pokazuje przykład Kielc, Tomaszowa, Słupska i Wołomina – na antenie często nadawane są wspólne programy oznaczane jako Radio FaMa. W Żyrardowie miały one stanowić 6% dobowego czasu nadawania w godzinach 6:00-23:00, co stanowi blisko 60 minut.

W piątek 29 sierpnia br. Urząd Komunikacji Elektronicznej ogłosił konkurs na rezerwacje częstotliwości w obszarach Świdnica/Wrocław, Gorzów Wielkopolski, Zielona Góra, Głogów/Legnica/Lubin i Jelenia Góra. Mają tam zostać uruchomione lokalne multipleksy o oznaczeniach odpowiednio L4, L5, L6, L7 i L8. Są to rejony, gdzie do 22 kwietnia ub.r. analogowo nadawały stacje zrzeszone w sieci TV Odra – wśród nich następcy Telewizji Dolnośląskiej i TVL, których korzenie sięgają przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. Teraz – po trwającej blisko półtora roku przerwie w emisji – stacje te będą miały zagrawantowane miejsce w nowych multipleksach. Obok nich będą mogły znaleźć się inne kanały posiadające koncesję Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Jak podaje Ogłoszenie, w obszarze Świdnica/Wrocław emisja prowadzona będzie na kanale 24 (498 MHz), w Gorzowie Wielkopolskim i Zielonej Górze na kanale 38 (610 MHz), w rejonie Głogów/Legnica/Lubin na kanale 43 (650 MHz), a w Jeleniej Górze na kanale 57 (762 MHz). Tym samym – po zakończeniu trwających procedur – w Polsce istnieć będzie osiem multipleksów lokalnych, głównie w południowej i zachodniej części kraju. Jak do tej pory działają dwa – w rejonie Radomska i na Górnym Śląsku – ale, jak zapowiedziała prezes Telewizji Łużyce Ilona Parejko, jeszcze w pierwszym tygodniu września br. ma ruszć trzeci, długo oczekiwany multipleks z Lubania. Termin składania wniosków w związku z konkursami na rezerwację częstotliwości upływa 14 października br. Zwycięzcy będą uprawnieni do wykorzystywania częstotliwości do 31 grudnia 2020 roku.

Nie w piątek 8 sierpnia, a w poniedziałek 25 sierpnia br. do listy kanałów dostępnych w ramach lokalnego multipleksu Telewizji TVT dołączyło VOX Music TV. O planach włączenia tego programu do oferty pisaliśmy dwa tygodnie temu. Tym samym mieszkańcy Górnego Śląska mogą odbierać łącznie 29 programów – oprócz ogólnopolskich z MUX-1, MUX-2 i MUX-3 (z katowicką mutacją TVP Regionalnej) również TVT, 4fun.tv, STARS.TV, TV.DISCO i VOX Music TV. Jednocześnie na swoim forum nadawca poinformował, że aktualnie nie jest przewidziane dołączenie programów TVR i TVS, o których jakiś czas temu mówiło się jako o potencjalnych kandydatach.

Multipleks TVT nadawany jest od 18 grudnia ub.r. To jeden z trzech przewidzianych na ten moment multipleksów lokalnych. Oprócz niego działa również MUX NTL w Radomsku, Częstochowie i Tomaszowie Mazowieckim, a niebawem ma zostać uruchomiony kolejny – w Lubaniu i okolicach. Za ten ostatni odpowiedzialna będzie Telewizja Łużyce.

Na początku sierpnia br. zakończyła się analogowa emisja Telewizji Łużce, która od 2005 roku prowadzona była na kanale 51 z Radiowo-Telewizyjnego Ośrodka Nadawczego Lubań/Nowa Karczma. Historia stacji jest jednak dłuższa i sięga przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych – wtedy była obecna na ekranach pod nazwą Studio S, później Telewizja Lubań-Bolesławiec. Jak na stronie internetowej luzyce.info informuje redaktor naczelna Ilona Parejko, wyłączenie emisji analogowej jest związane z pracami mającymi na celu uruchomienie multipleksu, którego operatorem będzie stacja. Ten nadawany ma być na kanale 38. Informacja tej treści opublikowana została 2 sierpnia br.

Tymczasem, jak piszą widzowie Telewizji Łużyce, po upływie trzech tygodni sygnał cyfrowy nadal się nie pojawił. Przez ten czas na stronie internetowej stacji opublikowany został tylko jeden materiał wideo. Rekompensatą za przerwę ma być lepsza jakość obrazu i dźwięku. Nie należy też zapominać, że w multipleksie obok Telewizji Łużyce będzie mogło znaleźć się kilka innych programów.

W czwartek 21 sierpnia br. po godzinie piętnastej rozpoczęła się testowa emisja Radia ZET w Zabrzu na częstotliwości 104,3 MHz. Sygnał nadawany jest z komina elektrociepłowni, wykorzystywanego już przez inne stacje należące do grupy Eurozet – Antyradio i ZET Gold. Emisja odbywa się na podstawie pozwolenia radiowego o statusie "eksperyment" ważnego do 31 maja 2015 roku.

Nowa częstotliwość ma poprawić odbiór Radia ZET na Śląsku, gdzie praktycznie od początku nadawca ten miał gorszą pozycję niż główny konkurent – RMF FM. W ciągu pierwszych trzech lat emisji stacja aż dwukrotnie zmieniała koncesyjną częstotliwość w „dolnym” zakresie UKF – z 72,44 MHz na 71,03 MHz i później na 66,50 MHz. Wykorzystywane obecnie z terenu Siemianowic Śląskich 102,8 MHz, będące spoza puli częstotliwości genewskich, nie pozwala na pokrycie zasięgiem całego regionu. Sytuacji nie ratuje też nadajnik opolski – tam również parametry emisji są znacznie gorsze niż ma to miejsce w przypadku konkurenta z Krakowa.

W ostatnim czasie częstotliwość 104,3 MHz była przewidziana do wykorzystywana w Tarnowskich Górach – taka informacja znalazła się na stronach internetowych Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Wcześniej – w marcu 2006 roku – przez dwa tygodnie testowało ją Radio Kraków, które poprzez Radiowo-Telewizyjne Centrum Nadawcze Katowice/Kosztowy chciało dotrzeć w zachodnie rejony województwa małopolskiego. Ostatecznie rok później krakowska stacja uruchomiła nadajnik w Andrychowie. Zasięg na nowej częstotliwości ZETki jest silnie ograniczony – w odległości 115 kilometrów od Zabrza z Góry Pradziad koło Jesenika na 104,3 MHz nadaje z dużą mocą Radio Frekvence 1. W podobnej sytuacji na Śląsku jest m.in. RMF MAXXX na 88,1 MHz i Radio CCM na 93,4 MHz.

Jak informują nasi Czytelnicy, w Kędzierzynie-Koźlu w ciągu ostatnich dziewięciu miesięcy po raz drugi zmieniła się lokalizacja, z której nadawany jest sygnał dwóch programów Polskiego Radia – Jedynki i Czwórki. Na przełomie lipca i sierpnia obie stacje opuściły jeden z kominów Elektrowni Blachownia, na który przeprowadziły się w styczniu br., i powróciły na wykorzystywany wcześniej obiekt Emitela przy ulicy Piramowicza. Przeprowadzka wiąże się ze zmniejszeniem zasięgu na obu częstotliwościach – teraz po odbiorze na 101,8 MHz i 97,3 MHz w zachodniej części aglomeracji śląskiej nie ma już śladu.

W przeprowadzonym pod koniec ubiegłego roku przetargu na emisję programów Polskiego Radia w Kędzierzynie-Koźlu Emitel przegrał ze spółką RDF2. Ta ostatnia, na mocy umowy obowiązującej od 1 stycznia br., zorganizowała nowy obiekt i rozpoczęła świadczenie usług dla publicznego nadawcy. Jednak – choć emisja ruszyła na początku roku – do sierpnia na stronach internetowych Urzędu Komunikacji Elektronicznej nie pojawiła się informacja o wydaniu pozwolenia radiowego zezwalającego nowemu operatorowi na nadawanie z komina. Dokumenty takie dotyczące innych miast, w których od początku tego roku swoje usługi świadczy zamojska spółka – Ciechanowa, Częstochowy, Inowrocławia i Opola – wydane zostały 15 i 17 lipca br. Sam operator, według opublikowanych przez UKE danych, stosowny wniosek złożył pół roku po rozpoczęciu emisji – 3 czerwca br.

Historia dotycząca jednej z dwóch przeniesionych częstotliwości – 101,8 MHz – jest jeszcze bardziej skomplikowana. Według przygotowanej na zlecenie RMF Classic przez Instytut Łączności z Wrocławia analizy, po przeniesieniu Jedynki w Kędzierzynie-Koźlu na 105,4 MHz, krakowska stacja z muzyką klasyczną i filmową mogłaby w sposób niezakłócony wykorzystywać ją na Śląsku. Obecna bowiem – 94,1 MHz – jest zagłuszana przez silną stację czeską. 16 marca 2010 roku przeprowadzono nawet emisję testową na 101,8 MHz, która przyniosła pozytywne dla nadawcy rezultaty. Ostatecznie jednak na taką zmianę nie zgodziło się Polskie Radio, a po kilku miesiącach rozpoczęło nadawanie z komina znacznie zwiększając zasięg.

W minionym tygodniu Polskie Radio ogłosiło przetarg na „opracowanie dokumentacji niezbędnej dla uzyskania decyzji administracyjnej o pozwoleniu na budowę infrastruktury budowlanej, umożliwiającej montaż systemu cyfrowej emisji programów radiowych DAB+ z Radiowego Centrum Nadawczego Polskiego Radia S.A. w Solcu Kujawskim”. Informacja o tym pojawiła się na stronie korporacyjnej PR. Termin składania wniosków upływa 21 sierpnia br. Według specyfikacji system antenowy ma być zainstalowany na 330-metrowym maszcie na wysokości od 315 do 328 metrów. Uruchomienie emisji przewidziane jest w IV etapie cyfryzacji radia – 1 stycznia 2015 roku.

Dotychczas o wyborze obiektu decydował operator, który wygrywał przetarg na emisję. W Warszawie, Katowicach, Szczecinie i Wrocławiu jest to spółka Emitel, w Opolu i Łodzi będzie to Arkena. Przygotowania do emisji DAB+ w Solcu Kujawskim sugerują, że za emisję w województwie kujawsko-pomorskim odpowiedzialne będzie bezpośrednio Polskie Radio.

VOX Music TV to kolejny program muzyczny, który dołącza do oferty regionalnych MUX-ów cyfrowej telewizji naziemnej w Polsce. Jak zauważyli Użytkownicy forum Emitela, spółki będącej operatorem multipleksu tworzonego przez NTL w Radomsku, sygnał tej stacji znalazł się w ofercie 5 sierpnia br. Na piątek 8 sierpnia włączenie go do swojej oferty zapowiedziała telewizja TVT, emitująca lokalny MUX w Rybniku i Ornontowicach. Tego faktu nie potwierdził jeszcze żaden z naszych Czytelników. Przypomnijmy, że MUX NTL nadawany jest z Kamieńska, Częstochowy i Tomaszowa Mazowieckiego na kanale 36, a MUX TVT z Rybnika i Ornontowic na kanale 47.

VOX Music TV to telewizja muzyczna tworzona przez grupę ZPR, nadawcę dostępnych w MUX-1 programów Eska TV, Polo TV i Fokus TV. Stacja tworzona jest w oparciu o ten sam pomysł co Radio VOX FM – prezentuje muzykę taneczną z nurtów euro disco, italo disco i disco polo. Oprócz VOX Music TV w regionalnych multipleksach dostępne są jeszcze trzy inne kanały muzyczne – STARS.TV, TV.Disco i 4fun.tv.

Za kilka dni, między 12 a 14 sierpnia, nastąpi szczyt aktywności największego roju meteorów – Perseidów. Już teraz na skali radiowej można przypadkowo usłyszeć wzmożoną aktywność „pingów”, czyli krótkich odbić od zjonizowanego powietrza oraz długich „burstów”. Jak podaje Międzynarodowa Organizacja Meteorowa (ang. IMO), maksimum w tym roku przypadnie prawdopodobnie na 13 sierpnia, między drugą a piątą czasu w Polsce (00:00 – 03:00 UTC). Będzie można wtedy zobaczyć, a także usłyszeć, około 100 „spadających gwiazd” na godzinę.

Najlepszy czas na obserwację eteru radiowego to godziny nocne (23-03) oraz okolice południa (10-14). Jak pokazuje doświadczenie w odbiorze z poprzednich lat, możliwe są nawet kilkuminutowe odbicia sygnału. Serwis MMMonVHF obliczył zakres godzin, w których warto ustawić antenę na dany azymut, dla obserwatora w centralnej Europie:

N/S: 10-13 oraz 01-04
NE/SW: 10-15
E/W: 12-15 oraz 22-01
NW/SE: 22-04

Jak wygląda odbicie od meteoru? Przykładowego nagrania stacji France Musique 89.9 (Rennes 1600km) odebranej podczas zeszłorocznego maksimum roju można posłuchać w serwisie fmdx.pl.

W sobotę 9 sierpnia br. w godzinach wieczornych w lubelskim eterze na kultowej dla niektórych częstotliwości 97,2 MHz ponownie zabrzmiała muzyka... Tym razem nie z samego Lublina – jak w przypadku Radia Rytm przed blisko dwudziestomalaty – a z położonych 45 kilometrów na północny-zachód od stolicy województwa lubelskiego Puław. Testowa emisja obchodzącego przed trzema dniami piąte urodziny Radia Puławy 24 prowadzona jest z anteny zainstalowanej na wieżowcu przy ulicy Sikorskiego 5. Dotychczas sygnał radia dostępny był jedynie w miejscowej kablówce i internecie. Na razie w ramach testów nadawana jest muzyka oraz komunkat o treści „Emisja testowa Radia Puławy 24. Jeśli nas słyszysz zadzwoń i powiedz nam o tym”, po którym pada numer telefonu. Sygnał nadawany jest z mocą ERP 150 W, jednak – zgodnie z koncesją – docelowa moc ERP wynosić będzie 1 kW.

Ogłoszenie z puławską częstotliwością 97,2 MHz ukazało się 22 maja 2013 roku. Projekt Radio Puławy 24 w konkursie pokonał Eskę Puławy, RMF MAXXX z Kielc, RMF MAXXX Puławy oraz Złote Przeboje Puls z Lublina. W programie nowej rozgłośni 8,8% czasu ma być poświęcone na informacje, 4,1% na publicystykę, 1,5% na sport, a 1,1% na audycje rozrywkowe. Ponadto w ramówce znajdą się audycje poradnicze, edukacyjne, dla dzieci i młodzieży oraz literackie i religijne. Łącznie muzyka w programie ma stanowić blisko 81% czasu. W zasięgu oprócz Puław mają się znaleźć Dęblin, Gniewoszów, Janowiec, Końskowola, Sieciechów, Wilków, Żyrzyn, Ryki i Kazimierz Dolny.

Szczecin i Wrocław dołączyły do listy miast, w których emitowany jest oficjalny multipleks DAB+ Polskiego Radia. Nadajniki włączone zostały w piątek 1 sierpnia br. w samo południe. Nie doszło natomiast do uruchomienia emisji w Gdańsku, Krakowie i Kielcach. Miasta te przesunięte zostały do kolejnego etapu harmonogramu wdrażania radiofonii cyfrowej w Polsce w związku z unieważnieniem przez Polskie Radio tej części przetargu. Powodem takiego posunięcia były zbyt wysokie ceny zaproponowane przez uczestników postępowania. Operatorem w Szczecinie i Wrocławiu została spółka Emitel. W multipleksie Polskiego Radia obecnie nadawane są programy ogólnopolskie – Jedynka, Dwójka, Trójka i Czwórka – a także Polskie Radio dla Zagranicy i dostępne wyłącznie cyfrowo Polskie Radio 24 oraz Polskie Radio Rytm. Ofertę uzupełnia regionalny program Polskiego Radia dedykowany dla danego obszaru. Używany bitrate waha się od 64 kbps dla stacji monofonicznych po 112-128 kbps dla tych znanych z analogowych odbiorników.

Oba scyfryzowane w drugim etapie harmonogramu miasta miały już swoje doświadczenia z DAB+. W Szczecinie od 1 maja ub.r. prowadzona była emisja testowa z obiektu Szczecin/Kołowo na kanale 12B. Po zmianach jest to kanał 11A. Wrocław natomiast był pierwszym miastem, który rozpoczął eksperymenty z DAB+. Było to 2 czerwca 2009 roku na kanale 5B, a wykorzystane zostały do tego obiekty Wrocław/Żórawina i Wrocław/ul. Swojczycka. Dziś emisja prowadzona jest na kanale 12B. Aktualnie ani na stronie internetowej Polskiego Radia ani Urzędu Komunikacji Elektronicznej ani spółki Emitel nie są dostępne takie informacje jak dokładna lokalizacja czy moc ERP. Radio Wrocław informuje jedynie, że sygnał można odbierać w promieniu 40 kilometrów od stolicy Dolnego Śląska.

W trzecim etapie harmonogramu cyfryzacji znalazły się Łódź, Opole, Gdańsk, Kraków i Poznań. Emisja w tych miastach ma ruszyć 1 października br. Wiadomo już, że operatorem w Łodzi i Opolu będzie spółka Arkena, znana dawniej pod nazwą Polskie Sieci Nadawcze.

Minione lata przyzwyczaiły nas do tego, że 22 lipca to dzień, w którym dokonuje się spektakularnych otwarć. W roku 1949 pierwsze samochody pojechały trasą W-Z w Warszawie, w roku 1954 odbył się pierwszy spust surówki z wielkiego pieca w Hucie im. Lenina w Krakowie, a rok później oddano do użytku Pałac Kultury i Nauki oraz Stadion X-lecia. To również dzień, w którym z taśmy produkcyjnej zjechał pierwszy Fiat 126p – w roku 1973 – czy otwarto warszawską Trasę Łazienkowską (rok 1974). Ale ważne wydarzenia miały też miejsce na rynku mediów – w 1953 roku uruchomiona została zielonogórska ekspozytura Polskiego Radia, a trzy lata później powstał łódzki ośrodek Telewizji Polskiej. W siedemdziesiątą rocznicę ogłoszenia Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego w Bielsku Podlaskim rozpoczęła się emisja sygnału białostockiego Radia Jard. Program nadawany jest na częstotliwości 95,5 MHz z systemu antenowego zawieszonego na bielskim elewatorze.

Pierwsze próby nadajnika rozpoczęły się już 17 lipca w godzinach wieczornych. Emitowana była wówczas cisza, której towarzyszył sygnał RDS. Uruchomienie nowej częstotliwości – na którą konkurs rozpoczął się w sierpniu 2013 roku – zbiegło się w czasie ze świętowaniem siedemnastych urodzin stacji. Z tej okazji Radio Jard zorganizowało wielką fetę, która odbyła się 13 lipca br. przed białostockim Klubem Rozrywki KRĄG. Wystąpiły tam zespoły prezentujące polską muzykę disco oraz dance, można było również m.in. oznakować swój rower. Tydzień później – 19 lipca – radio w ramach Dnia Otwartego otworzyło się na zwiedzającyh. W konkursie o częstotliwość w Bielsku Podlaskim Radio Jard pokonało Grupę Radiową Agory i spółkę emitującą program Eski Łomża.