„O godzinie dwunastej zawsze był nadawany komunikat dotyczący odchylenia częstotliwości od wartości nominalnej i zwykle ten komunikat brzmiał «zero»” – wspominał profesor Stefan Ludwik Hahn, wieloletni pracownik Instytutu Radiotechniki na Wydziale Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej, konstruktor pierwszego generatora częstotliwości wzorcowej – „To znaczy, że nie było żadnego odchylenia”. Jego urządzenie pracowało najpierw w radiostacji raszyńskiej, a później – po uruchomieniu Gąbina – zainstalowane zostało również tam. Po latach wzorzec profesora Hahna został zastąpiony nowym, który opracował Instytut Łączności. „Służba częstotliwości wzorcowej polega na tym, że należy utrzymywać bardzo dokładną częstotliwość nośną radiostacji, żeby ona mogła być wykorzystywana do celów synchronizacji na przykład urządzeń telekomunikacyjnych, dokładnych zegarów itd.” – wyjaśnia profesor Hahn – „Opracowano również w zakładzie na Politechnice, który był kierowany przez profesora Ryżkę, odbiorniki częstotliwości wzorcowej, które pozwalały praktycznie tę częstotliwość wykorzystać”.
Przy mikrofonie...
Profesor Stefan Ludwik Hahn urodził się w roku 1921 w Poznaniu. Z radiem zetknął się już w dzieciństwie – najpierw jego uwagę przykuł stojący w domu odbiornik lampowy, później – z gotowych części – zmontował swój pierwszy odbiornik detektorowy. Wkrótce stał się regularnym czytelnikiem „Anteny”, w której śledził informacje techniczne i drukowane schematy. Jako nastolatek odwiedził też stację nadawczą Polskiego Radia Poznań mieszczącą się wówczas na cytadeli. W czasie okupacji uczył się w warszawskiej szkole im. Wawelberga, pracował też m.in. w Fabryce Aparatów Elektrycznych Szpotańskiego, w Philipsie przy Karolkowej, a także – w ramach Służby Łączności Armii Krajowej na okręg warszawski – prowadził magazyn rezonatorów kwarcowych. Po wojnie zgłosił się do pracy jako współpracownik pełnomocnika rządu dla spraw przejęcia przemysłu, później trafił do Polskiego Radia w Poznaniu. W 1949 roku ukończył Wydział Elektryczny Politechniki Warszawskiej i rozpoczął pracę naukową w Katedrze Urządzeń Radiotechnicznych, przekształconej później w Instytut Radiotechniki. Na przełomie lat 60-tych i 70-tych skonstruował generator częstotliwości wzorcowej najpierw dla Raszyna, a potem również dla Gąbina. Na swoim koncie ma również opracowanie modulatora FM, wykorzystanego w pierwszej polskiej stacji UKF.